Edgy & Niewerwets

Scandinavisch design
Is de overkoepelende benaming voor de design stroming die vanaf de jaren 30 tot en met heden ongekend populair is. Afkomstig uit Denemarken, Zweden, Noorwegen, Finland en IJsland. Scandinavisch design staat bekend om de minimalistische en functionele ontwerpen. Met als doel om ‘het dagelijkse’ te verbeteren.

  • Strakke lijnen, organische vormen en eenvoudige ontwerpen die geïnspireerd waren op de natuur.

Daarnaast moesten de ontwerpen betaalbaar zijn. Deze filosofie had zijn oorsprong in de sociaal democratie, die was ontstaan na de Tweede Wereldoorlog.
Niet voor niets wordt Scandinavisch design ook vaak democratisch design genoemd: toegankelijk voor iedereen.

Modernisme en de opkomst van het individualisme zijn naast de geografische ligging belangrijke factoren geweest bij de vorming van het Scandinavisch design ethos.
De koude, lange en donkere winters deden verlangen naar licht en gezelligheid. Het gebruik van (lichte) natuurlijke (houten) materialen is een kenmerk van Scandinavisch design. Het zorgt voor gezelligheid en een warme sfeer.

Ontwerpers kozen voor functionalisme en boden modern, 'eenvoudig' en goed zittend meubilair in plaats van overdaad en grootsheid. Decoratie week voor functionaliteit, strakke lijnen, eenvoud en de kracht van kwalitatief goede materialen. En dat sloeg aan! De toename van de vraag naar het ‘moderne’, kwam ook tegelijkertijd met de afnemende belangstelling voor antiek meubilair en 19de-eeuwse schilderkunst. Daarnaast bleven de eigenzinnige Scandinaviërs trouw aan de ambachten, toen de Industriële revolutie in de omringende landen in volle gang was. De Scandinaviërs hebben deze overgang uiteraard uiteindelijk ook gemaakt, maar wel met het zoveel als mogelijk in ere houden van de ambacht. 

Acceptera!
De slogan van de Stockholm Exhibition was letterlijk een pleidooi voor acceptatie van functionalisme, standaardisatie en massaproductie als een culturele verandering. De tentoonstelling werd gehouden in 1930 en bombardeerde het functionalisme tot de dominante stijl in Zweden. Op de beurs werden echter alle nieuwe ontwerpen uit heel Scandinavië getoond. Na deze tentoonstelling was de stroming en de benaming 'Scandinavisch design' dan ook geboren. Een overkoepelende term voor zowel een Zweedse licht houden stoel, maar ook een palissander Deense kast. Tussen 1954 en 1957 deed de expositie ook de Verenigde Staten en Canada aan en zorgde voor een wereldwijde boost van het Scandinavisch design. 

Alvar Aalto wrote, "The exhibition speaks out for joyful and spontaneous everyday life. And consistently propagates a healthy and unpretentious lifestyle based on economic realities."

Wie?
Vanaf eind jaren 30 hebben Scandinavische ontwerpers zoals Alvar Aalto (meubels, textiel), Arne Jacobsen (stoelen), Borge Mogensen (meubels), Hans J. Wegner (stoelen), Verner Panton (plastic stoelen), Poul Henningsen (lampen) en Maija Isola (bedrukt textiel) hebben bijgedragen aan het creëren van een 'gouden eeuw’ van Scandinavisch design'.

Lunning prijs
Een ‘boost’ voor de ontwikkeling van het Scandinavische design was een prijsvraag voor ontwerpers. Deze wedstrijd, de Lunning prijs, werd tussen 1951 en 1970 ieder jaar toegekend aan twee Scandinavische ontwerpers. Deze prijs gaf veel designers een podium waardoor de aandacht voor het Scandinavische ontwerp steeds meer toenam.

Overigens is Scandinavisch design niet beperkt tot meubels. Het is onder andere ook toegepast op industrieel ontwerp, zoals consumentenelektronica en auto’s.